0
Việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp không chỉ là một thủ tục hành chính mà là một quyết định chiến lược, ảnh hưởng trực tiếp đến chế độ trách nhiệm, khả năng huy động vốn và cơ cấu quản lý của công ty trong dài hạn. Tại Việt Nam, có bốn loại hình doanh nghiệp phổ biến được quy định bởi Luật Doanh nghiệp 2020
Công ty Trách nhiệm hữu hạn (TNHH): Bao gồm Công ty TNHH một thành viên và Công ty TNHH hai thành viên trở lên. Đặc điểm nổi bật nhất của loại hình này là chế độ trách nhiệm hữu hạn. Theo đó, chủ sở hữu hoặc các thành viên góp vốn chỉ phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã cam kết góp.Điều này tạo ra một lớp bảo vệ vững chắc cho tài sản cá nhân của chủ sở hữu, giúp giảm thiểu rủi ro khi hoạt động kinh doanh gặp thất bại.Tuy nhiên, nhược điểm là khả năng huy động vốn bị hạn chế, vì công ty TNHH không được phép phát hành cổ phiếu.
Công ty Cổ phần: Đây là loại hình doanh nghiệp có vốn điều lệ được chia thành các phần bằng nhau gọi là cổ phần, và các cổ đông có thể là tổ chức hoặc cá nhân.Công ty Cổ phần cũng có chế độ
trách nhiệm hữu hạn.Ưu điểm vượt trội của loại hình này là không giới hạn số lượng cổ đông, cho phép công ty huy động vốn một cách linh hoạt bằng cách phát hành cổ phiếu.
Doanh nghiệp Tư nhân (DNTN): Là mô hình kinh doanh do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi hoạt động kinh doanh.DNTN không có tư cách pháp nhân, nghĩa là không có sự tách bạch về tài sản giữa chủ doanh nghiệp và công ty.Mặc dù thủ tục thành lập đơn giản, rủi ro tài chính là rất lớn.
Công ty Hợp danh: Bao gồm ít nhất hai thành viên hợp danh là cá nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty.Thành viên góp vốn (nếu có) chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp.
Việc cân nhắc kỹ lưỡng các ưu nhược điểm này sẽ giúp bạn chọn được mô hình phù hợp với mục tiêu, tầm nhìn, và khả năng chấp nhận rủi ro của mình.
Vốn điều lệ là tổng giá trị tài sản mà các thành viên công ty cam kết góp hoặc đã góp khi thành lập, được ghi rõ trong Điều lệ công ty.Đây không chỉ là một con số để đăng ký mà còn thể hiện năng lực tài chính và uy tín của doanh nghiệp đối với đối tác, khách hàng.
Quy định về mức vốn: Luật Doanh nghiệp 2020 không quy định mức vốn điều lệ tối thiểu hoặc tối đa, trừ một số ngành nghề kinh doanh đặc thù có yêu cầu về vốn pháp định.Vốn pháp định là mức vốn tối thiểu mà doanh nghiệp phải có để được kinh doanh một số ngành nghề nhất định, ví dụ: kinh doanh dịch vụ bảo vệ (2 tỷ đồng), dịch vụ kiểm toán (5 tỷ đồng), hoặc kinh doanh bất động sản (20 tỷ đồng).
Chiến lược kê khai vốn: Việc kê khai vốn điều lệ quá thấp có thể khiến đối tác thiếu tin tưởng, trong khi kê khai quá cao lại làm tăng trách nhiệm và rủi ro của các thành viên góp vốn.Hơn nữa, hành vi kê khai khống vốn điều lệ, không góp đủ số vốn đã đăng ký, là hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật.
Tên công ty không chỉ là yếu tố nhận diện thương hiệu mà còn phải tuân thủ các quy định pháp luật chặt chẽ. Theo Luật Doanh nghiệp 2020, tên tiếng Việt của doanh nghiệp phải bao gồm hai thành tố: loại hình doanh nghiệp và tên riêng.
Nguyên tắc đặt tên: Tên riêng phải được viết bằng chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt, có thể kèm theo các chữ F, J, Z, W, chữ số và ký hiệu.
Những điều cấm:
Trùng hoặc gây nhầm lẫn: Tên riêng không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp khác đã đăng ký trong phạm vi cả nước
Sử dụng từ ngữ cấm: Cấm sử dụng tên cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân, tên của tổ chức chính trị-xã hội làm tên riêng của doanh nghiệp, trừ trường hợp có sự chấp thuận của cơ quan, tổ chức đó.
Địa chỉ trụ sở chính là địa điểm liên lạc và giao dịch của doanh nghiệp, phải rõ ràng và hợp pháp
Quy định về địa chỉ hợp pháp:
Doanh nghiệp không được đặt trụ sở chính tại các căn hộ chung cư được xây dựng với mục đích để ở
Tuy nhiên, vẫn có thể đặt tại các chung cư có mục đích sử dụng hỗn hợp (vừa để ở, vừa kinh doanh) và căn hộ đó nằm trong khu vực được phép kinh doanh
Khi đăng ký, bạn cần cung cấp giấy tờ chứng minh chung cư có mục đích hỗn hợp và không gây ảnh hưởng đến cuộc sống của cư dân
Doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh các ngành nghề mà pháp luật không cấm
Nguyên tắc đăng ký: Ngành nghề kinh doanh phải được đăng ký theo Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam (gồm 5 cấp mã hóa từ A đến U).
Phân loại ngành nghề:
Ngành nghề kinh doanh có điều kiện: Đây là những ngành nghề mà pháp luật yêu cầu phải đáp ứng các điều kiện nhất định về giấy phép con, chứng chỉ hành nghề, vốn pháp định, v.v. Ví dụ: kinh doanh dịch vụ kế toán, kiểm toán, dịch vụ bảo vệ
Ngành nghề kinh doanh không có điều kiện: Là các ngành nghề không yêu cầu bất kỳ điều kiện đặc biệt nào khi đăng ký.
Lưu ý: Bạn nên đăng ký đầy đủ các ngành nghề dự định kinh doanh trong hiện tại và cả trong tương lai để tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng sau này.
Người đại diện theo pháp luật là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ các giao dịch
Vị trí: Tùy thuộc vào loại hình doanh nghiệp, người đại diện pháp luật có thể là Giám đốc, Tổng giám đốc, hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên
Điều kiện và Trách nhiệm:
Người đại diện pháp luật phải là cá nhân đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và không thuộc đối tượng bị cấm quản lý doanh nghiệp
Họ bắt buộc phải cư trú tại Việt Nam. Trong trường hợp vắng mặt tại Việt Nam quá 30 ngày, cần phải ủy quyền bằng văn bản cho người khác thực hiện nhiệm vụ
Trách nhiệm của họ là thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng và đặt lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp lên trên hết
Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, bạn cần thực hiện một loạt các thủ tục sau đây để công ty có thể hoạt động hợp pháp và hiệu quả
Công bố trên Cổng thông tin quốc gia: Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp phải công bố nội dung đăng ký trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp trong vòng 30 ngày kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận
Treo biển tên công ty: Tên doanh nghiệp phải được gắn tại trụ sở chính.Việc không treo biển có thể dẫn đến việc bị xử phạt hành chính hoặc bị khóa mã số thuế
Mở tài khoản ngân hàng: Đây là công việc thiết yếu để thực hiện các giao dịch và quản lý tài chính của công ty
Kê khai và nộp lệ phí môn bài: Doanh nghiệp mới thành lập phải nộp tờ khai và lệ phí môn bài. Mức phí này sẽ được miễn trong một số trường hợp và tùy thuộc vào vốn điều lệ đăng ký
Đăng ký và kích hoạt chữ ký số: Chữ ký số là công cụ bắt buộc để thực hiện các giao dịch điện tử như kê khai, nộp thuế, hải quan và bảo hiểm xã hội
Tổ chức bộ máy kế toán: Doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán để lập sổ sách và báo cáo tài chính
Đăng ký mua và phát hành hóa đơn điện tử: Theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP, 100% doanh nghiệp phải sử dụng hóa đơn điện tử. Do đó, bạn cần đăng ký và thực hiện các thủ tục phát hành hóa đơn điện tử để đảm bảo tính hợp lệ của các giao dịch
Thành lập một công ty là một hành trình phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ nền tảng pháp lý đến các thủ tục chi tiết. Bằng cách hiểu rõ bản chất, cân nhắc cẩn thận các yếu tố cốt lõi như loại hình doanh nghiệp, vốn điều lệ và tuân thủ các quy định pháp luật về tên, địa chỉ, ngành nghề, bạn sẽ xây dựng được một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của công ty. Hơn nữa, việc hoàn thành đầy đủ các công việc sau khi thành lập, từ việc công bố thông tin, đăng ký thuế, đến tổ chức bộ máy kế toán, sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động trơn tru, hiệu quả và đảm bảo tuân thủ pháp luật một cách bền vững.
